Dan u Beogradu Događaji u Beogradu
Hram Svetog Arhanđela Mihaila – Saborna crkva, podignut je u neposrednoj blizini Kalemegdana i reke Save, u Kneza Sime Markovića 3.
Crkva je otvorena u vreme kada Srbija dobija samostalnost i konačno se oslobađa turske vlasti. Beograd postaje prestonica Kneževine Srbije 1841. godine, a visoki zvonik godinu dana ranije završene crkve jedan je od simbola nacionalnog uspona.
Novi saborni hram, kako se tada nazivao, građen je po projektu pančevačkog arhitekte Adama Fridriha Kverfelda, u stilu klasicizma sa elementima kasnog baroka, po uzoru na tada dominantna crkvena zdanja na području Karlovačke mitropolije.
Raskošan ikonostas u duborezu sa pozlatom delo je vajara Dimitrija Petrovića, a crkvu je oslikao mladi srpski slikar Dimitrije Avramović. Oba umetnika školovana su u Beču početkom XIX veka.
Živopis za donje zone oltarskog prostora uradio je 1899. godine Anastas Stefanović. Posebnu vrednost predstavljaju i tri ikone velikih dimenzije spolja na fasadi, nastale krajem XIX veka.
I Vuk i Dositej…
Saborna crkva poznata je po relikvijama – u hramu se čuvaju mošti Svetog kneza Stefana Štiljanovića, deo moštiju Svetog kneza Lazara i čestice moštiju Svetog Jovana Šangajskog.
U Sabornoj crkvi nalazi se grobnica kneza Miloša Obrenovića, u koju je, posle ubistva u Košutnjaku, sahranjen i njegov sin knez Mihailo. Nadgrobni spomenik sa sarkofagom i statuom Svetog Arhanđela Mihaila podigla je kneginja Julija.
U hramu su i grobovi srpskih mitropolita – Mihaila i Inokentija i srpskih patrijarha – Gavrila i Vikentija. U porti Saborne crkve sahranjeni su Vuk Karadžić, sa leve strane i Dositej Obradović, sa desne strane, ispred glavnog portala.
U hramu su krunisani srpski kraljevi Milan Obrenović i Petar Prvi Karađorđević, a pre ustoličenja u Pećkoj patrijaršiji srpski patrijarsi se u tron uvode u Sabornoj crkvi.
Od prvih dana Saborna crkva je centar duhovne muzike. Najstariji hor u Srbiji Prvo beogradsko pevačko društvo, koje su, između ostalih, vodili kompozitori Kornelije Stanković, Josif Marinković i Stevan Mokranjac, od 1853. godine do danas učestvuje u bogosluženjima. (danubeogradu.rs; sve fotografije osim naslovne: saborna-crkva.com)
