Gradska opština Zvezdara ime je dobila po brdu Zvezdara, a brdo po „zvezdarnici“ – opservatoriji koja je otvorena 1887. godine na najvišoj tački u Beogradu.
Astronomska opservatorija, osnovana zaslugom profesora Milana Nedeljkovića, nekoliko puta je menjala mesto pre nego što je 1931. godine završen današnji kompleks, po projektu Jana Dubovog, češkog arhitekte koji je radio u Beogradu.
Upravna zgrada i paviljoni, dodatno dekorisani reljefima arhitekte Branka Krstića, objekti su izuzetne vrednosti, u duhu modernističkog stila.
Teritorija GO Zvezdara prostire se na površini od oko 32 km² (3.165 ha) ili na 1% teritorije Grada Beograda.
Zvezdara, tj. Veliki Vračar
Brdo Zvezdara sa okolinom nekada se zvalo Veliki Vračar i u tursko doba bilo je pod vinogradima, voćnjacima, dudovima, smokvama, a u podnožju današnje Zvezdarske šume nalazilo se izletište.
Između dva rata tu je stanovao višenacionalni Beograd, doseljenici sa raznih strana među kojima su osim Rusa, Čeha, Jevreja bili i Kalmici, Mongoli koji su podigli čak i budističku pagodu. Kraj je bio posebno poznat po ciglanama.
Na Opštini Zvezdara ima 17 mesnih zajednica: Stevan Sinđelić, Bulbulder, Veliki Mokri lug (katastarska opština – KO), Vračarsko polje, Vukov spomenik, Zvezdara, Zeleno brdo, Lipov lad, Vojvoda Putnik, Mali Mokri lug (KO), Mirijevo (KO), Severni bulevar, Slavujev potok, Smederevski đeram, Ćirilo i Metodije, Novo Mirijevo, Vojvoda Mišić.
Zvezdari pripada veći deo Bulevara kralja Aleksandra, najduže ulice u Srbiji. Jedan od najpoznatijih beogradskih spomenika – skulptura Vuka Karadžića, rad Đorđa Jovanovića iz 1937. godine, nalazi se na Zvezdari, a tu je i monumentalna zgrada Studentskog doma „Kralj Aleksandar I“ iz 1928. godine, izgrađena po projektu ruskog arhitekte Georgija Pavloviča Kovaljevskog.
Zvezdara ima 14 osnovnih i devet srednjih škola, tri učenička doma i 25 vrtića.
Novo groblje – muzej na otvorenom
Novo groblje, otvoreno 1886. godine, prava je riznica dela najpoznatijih vajara, arhitekata i brojnih majstora umetničkih zanata, posebno kamenorezačkog i kovačkog.
Na groblju počivaju mnogi znameniti Beograđani, u kompleksu se nalazi i šest ratničkih grobalja, pa se slobodno može reći da ovde Zvezdara čuva i deo istorije Srbije.
Slava Opštine Zvezdara je Sretenje Gospodnje (15. februar), a koja se na opštini svečano obeležava od 1995, dok se Dan opštine Zvezdara se obeležava 16. oktobra u spomen na dan na koji je Zvezdara oslobođena 1944. godine u Drugom svetskom ratu.
Među brojnim sakralnim objektima na Zvezdari po izuzetnim arhitektonskim rešenjima ističu se dva – pravoslavna Crkva Pokrova Presvete Bogorodice i katolička Crkva Svetog Antuna Padovanskog, obe iz tridesetih godina XX veka. Iz istog perioda je i Gradska bolnica, današnji Kliničko-bolnički centar „Zvezdara“.
Zvezdara se prepoznaje po pet zelenih pijaca od kojih su najveće Cvetkova i pijaca Đeram, restoranu „Lipov lad“, kraju „Lion“ koji je dobio ime po staroj kafani, Sportskom centru „Olimp“, Zvezdara teatru, Kući braće Nastasijević…
Najznačajnije česme i fontane na Zvezdari su:
- Pašina česma (Ulica Živka Davidovića)
- Trećepozivačka česma (Čingrijina ulica)
- fontana „Lira“ (Bulevar kralja Aleksandra 77)
(danubeogradu.rs)
Dan u Beogradu osnovan je 2011. godine i jedan je od najčitanijih lokalnih portala u Srbiji. Osnivač i glavni urednik je Nenad Mandić – Ah Neša.
