Dan u Beogradu Događaji u Beogradu
Dan državnosti Srbije slavi se 15. i 16. februara, u znak sećanja na dva značajna istorijska datuma a poklapa se sa verskim praznikom Sretenje Gospodnje.
Upravo na ovaj dan 1804. godine, srpski ustanici su na Zboru u Orašcu doneli odluku da pokrenu Prvi srpski ustanak sa Karađorđem na čelu.
Prvi srpski ustanak je bio ustanak Srba u Beogradskom pašaluku i okolnih šest nahija protiv Turaka, a otpočeo je kao pobuna protiv dahija. Ovaj događaj prethodio je Drugom srpskom ustanku 1815, koji je doveo do stvaranja Kneževine Srbije.
Sretenjski ustav
Istog toga dana, 1835. godine u Kragujevcu je donet prvi ustav Srbije, jedan od najdemokratskijih i najliberalnijih ustava tog doba – Sretenjski ustav.
Sretenjski ustav je prvi ustav u istoriji Srbije, ali i na prostoru bivše Jugoslavije. Iako je Srbija u to doba u mnogo čemu dosta kaskala za evropskim zemljama, naročito jer nije imala samostalnost, a jezik i kultura njenog naroda su bili pod turskim i austrijskim uticajem, ipak ovo je bio jedan od modernijih, demokratskijih i liberalnijih ustava svog doba.
Ukinut je pod pritiscima Turske, Rusije i Austrije 17. marta 1835. godine, samo mesec dana od donošenja, a njegov tvorac Dimitrije Davidović je isteran iz službe.
Osim što je prvi, ovaj ustav ima veliki značaj i zato što su u njemu izražene najveće potrebe srpskog društva: nacionalna emancipacija, razbijanje feudalnih ustanova i autokratske vladavine. Ustav je rađen po uzoru na francuske ustavne povelje od 1814. i 1830. i belgijski ustav od 1831. godine.
Na Sretenje se proslavljao Dan državnosti Srbije upravo od skupštine na kojoj je donet Sretenjski ustav 1835. do osnivanja Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, nakon čega je ukinut.
Republika Srbija ponovo počinje da proslavlja na ovaj verski praznik Dan državnosti 2002. godine, od kada se obeležava uz velike počasti na svim državnim nivoima. Povodom ovog praznika 15. i 16. februar su svake godine neradni dani.
Na Sretenje su se dogodili još neki bitni događaji
Godine 1909. u Skoplju je na Sretenje održana prva skupština Srba u Osmanskom carstvu. Jedan od najznačajnijih koraka ka osamostaljenju.
Pre četiri godine, 14. i 15. ferbuara 2014. godine je održan referendum u četiri opštine na severu Kosova i Metohije. Građani su se izjašnjavali o pitanju: „Da li prihvatate institucije takozvane Republike Kosovo?“. Cilj referenduma je izražavanje stava da građani Severnog Kosova neće da žive u samoproglašenoj i nepriznatoj državi Kosovo.
Datum referenduma nije nasumično izabran. Simbolično je održan na Dan državnosti Republike Srbije, čime je želelo da se pokaže da je Kosmet sastavni deo Republike Srbije.
Tokom dva dana referenduma na glasanje je izašlo 75,28% upisanih građana. Od 35.500 građana sa pravom glasa, glasalo je 26.725 (75,28%), od čega je 26.524 (99,74%) glasalo protiv prihvatanja kosovskih institucija. Za je glasalo samo 69 glasača.
Svim građanima Republike Srbije čestitamo državni praznik!
(danubeogradu.rs)
