12. GoetheFEST: Refleksije - između percepcije i stvarnosti

U Beogradu, Novom Sadu i Nišu, u oktobru 2023, biće održano dvanaesto izdanje filmskog festivala GoetheFEST, u organizaciji Goethe instituta.

Pod sloganom „Refleksije – između percepcije i stvarnosti“ biće prikazano sedam nemačkih savremenih filmova koji pružaju duboku analizu aktuelnih pojava u savremenom društvu, odnosno, onih koje su za savremeno društvo relevantne. Čak pet filmova inspirisano je istinitim događajima.

Program u Beogradu 12. GoetheFEST-a održava se od 12. do 15. oktobra u Dvorani Kulturnog centra Beograda, novosadski program u Kulturnom centru Novog Sada od 19. do 22. oktobra, a niški program u sali 5 bioskopa Cineplexx Niš od 26. do 29. oktobra 2023, u saradnji sa Niškim kulturnim centrom.

Selektorka programa GoetheFEST-a, Sunčica Šido, povodom ovogodišnjeg izdanja manifestacije je rekla:

„Ovogodišnjom selekcijom dominiraju filmovi koji potvrđuju tezu da je život težak, i ako ste tinejdžer u berlinskom kvartu Nojkeln ili inženjer kosovskog porekla koji pokušava da se integriše u nemačko društvo, nastavnica na početku karijere, žena u Iranu, volite nekoga ko napusti svet živih, ili u meta filmskom svetu ne prođete dobro u podeli uloga. Ako dozvolimo sebi da, učeći iz tuđih percepcija utičemo na sopstvenu, ona može biti bliža stvarnosti.“

Ovogodišnji GoetheFEST otvara beskompromisna filmska adaptacija bestselera proslavljenog nemačkog stand-up komičara, podcast voditelja i pisca Feliksa Lobrehta „Sunce i beton“ u režiji Dejvida Vnenta. Neverovatno svež film vodi nas u centar socijalnih nepravdi, berlinski Nojkeln. Za četvoricu tinejdžera i glavnih protagonista ovo je kvart pun droge, rep muzike, nasilja i dosade.

U programu 12. GoetheFEST-a svoje mesto pronašao je i originalan debitantski film „Obični“ Sofi Linenbaum koja je nakon završenih studija psihologije, pisanja pozorišnih komada, studija režije na filmskom univerzitetu Babelsberg Konrad Volf, niza serija i kratkih dokumentarnih filmova, snimila svoju prvu dugometražnu igranu Sci-fi satiru.

Film Visara Morene „Egzil“ svetsku premijeru imao je na festivalu Sundance, nemačku na festivalu Berlinale i srpsku na Festivalu autorskog filma, a na Sarajevo film festivalu osvojio je nagradu za najbolji film 2020. godine, kao i brojne nagrade na drugim filmskim festivalima. Teme ovog nadrealnog trilera o paranoji i identitetu, sa elementima nekonvencionalnog smisla za humor, jesu posledice integracije, asimilacije i ksenofobije po život čoveka.

Iz programa posebno izdvajamo film Ilkera Čataka „Zbornica“, nominovanog za Oskara i ovenčanog sa pet velikih filmskih nagrada koje dodeljuje Nemačka filmska akademija – za najbolji film, režiju, scenario (Johanes Dunker), glavnu žensku ulogu (Leoni Beneš) i montažu (Geza Jeger). Ilker Čatak u dirljivoj drami, premijerno prikazanoj u sekciji Panorama međunarodnog festivala Berlinale, pod lupu stavlja mikrokosmos škole, stvarajući portret savremenog društva.

12. GoetheFEST: Zbornica (foto: Judith Kaufmann)

Na programu je i danski kandidat za najprestižniju filmsku nagradu Oskar, dansko-nemačko-švedsko-francuska koprodukcija „Sveti pauk“ reditelja Alija Abasija, čiji autori ističu da je reč o najiranskijem filmu ikada snimljenom, koji je začeo pukotinu u cenzuri dugoj 50 godina. Reditelj i ostali učesnici iranskog porekla u filmu snose teške posledice odluke da se društveno angažovano pozabave temom femicida kao posledice mizoginiije u kontekstu islamskog fundamentalizma, upravo u vreme iranskih protesta za ženska prava.

Film „Zaljubljena Orfeja“ je poseban u ovogodišnjem izboru, redak po tome što u sebi spaja operu i film, kao i po savremenosti i iznenađenjima. Orfej i Euridika tek su inspiracija za razmaštavanje neodoljivo kreativnog reditelja Aksela Raniša, sa Mirjam Mesak u glavnoj ulozi, i obiljem kemp elemenata u drugom planu filma.

Program zatvara film „Čovekove mere“ Larsa Karumea, čija je prethodna ostvarenja „Država protiv Frica Bauera“ i „Minut ćutanja“ i publika GoetheFEST-a veoma cenila. Njegova nova istorijska drama bavi se mračnim poglavljem nemačke kolonijalne istorije, zločinima nad namibijskim plemenima Herero i Nama, koji se smatraju prvim genocidom 20. veka.

GoetheFEST održava se od 2012. godine i predstavlja presek savremene nemačke kinematografije.