Dan u Beogradu Događaji u Beogradu
Izložba „Dinastija Obrenović – odlikovanja i novac“ biće otvorena u četvrtak, 4. avgusta od 13.00, na Savskom šetalištu na Kalemegdanu.
Autor je Jelena Vasić Derimanović, viši kustos Muzeja grada Beograda.
Na 39 panoa na Savskom šetalištu biće prikazana odlikovanja i novac iz vremena vladavine dinastije Obrenović (1815-1839; 1858-1903), koji se nalaze u zbirci za novac i medalje Muzeja grada Beograda.
Prvi segment izložbe prikazaće odličja koja predstavljaju oznake legitimnosti vlasti, a koja dodeljuje vladar ili država vojnim i civilnim licima kao nagrade za privrženost, požrtvovanost i druge zasluge. Devetnaesti vek obiluje značajnim događajima koji su oblikovali istoriju srpske države: Svetoandrejska skupština, sticanje nezavisnosti, proglašenje kraljevine, ratovi sa Turskom i Bugarskom, donošenje prvog Ustava – jednog od najliberalnijih u to vreme, abdikacija kralja Milana i venčanje i ubistvo kralja Aleksandra. Ovaj burni period se odslikava, u velikoj meri, na odlikovanjima, svojevrsnim ogledalima istorijskih, ekonomskih i društvenih prilika ovog vremena.
U drugom segmentu izložbe biće predstavljen novac, počev od prve serije papirnih novčanica iz 1876. godine, novca iz vremena obnove srpskog novčarstva – prve bakarne „pare“ iz 1868, do novca Kraljevine Srbije.
Odlikovanja i novac – važan deo istorije Srbije
Važan događaj za Srbiju predstavlja zasnivanje sopstvenog monetarnog sistema, iako zemlja ima samo delimičnu autonomiju u Otomanskom carstvu. Do 1869. godine, osim turskog, u upotrebi je još 43 različitih moneta susednih država.
Pomenute godine, u cilju uspostavljanja samostalnosti i državnosti, u Srbiju stiže prvi vlastiti novac od legure bakra, cinka i kalaja koji se kuje u Beču.
Godine 1875. osnovna novčana jedinica postaje dinar, da bi 1879. godine bila iskovana prva serija novca priznate i samostalne države Srbije. Savremena istorija novca počinje 1884. godine kada je u opticaj puštena novčanica od sto dinara u zlatu, izdanje Privilegovane narodne banke Kraljevine Srbije.
Između ostalog, posetioci izložbe biće u prilici da vide Medalju za privrženost, koja spada u najstarija odlikovanja iskovana povodom Svetoandrejske narodne skupštine i početka druge vladavine kneza Miloša Obrenovića 1858. godine, Zlatni krst za privrženost, jedno od najređih srpskih odlikovanja dodeljivanog sveštenim licima povodom Svetoandrejske narodne skupštine 1858. godine, zatim Orden Takovskog krsta III stepena, prvi orden u Kneževini Srbiji koji je ustanovio knez Mihailo prilikom proslave upriličene povodom pedesetogodišnjice Drugog srpskog ustanka, Medalju kneginje Natalije za revnosnu službu, prvo „damsko“ odlikovanje za „pomaganje ranjenih i bolnih vojnika u ratu 1876, 1877 i 1878“, Prvi srebrni novac – naš najlepši i najređi kovani novac – iskovan je 1875. godine u Carsko-kraljevskoj kovnici u Beču, kao i Prve probne novčanice štampane 1876. godine, koje zbog izbijanja srpsko-turskog rata nikad nisu puštene u opticaj.
Izložba se realizuje sredstvima Sekretarijata za kulturu grada Beograda, a organizatori su Muzej grada Beograda i JP „Beogradska tvrđava“. (danubeogradu.rs)
