Muzej nauke i tehnike predstavlja izložbu prof. dr Miomira Mijića „Audio-industrija u Srbiji“, koja će biti otvorena od 20. jula do 31. avgusta 2021.
Postavka je posvećena istoriji razvoja industrije audio uređaja i sistema na našim prostorima, od tridesetih godina dvadesetog veka pa sve do današnjih dana.
Na izložbi ćete saznati koje su prve sprave stigle u Srbiju, a koje su mogle da reprodukuju zvuk, zatim, koji je uređaj ključan za početak razvoja audio-industrije kod našim prostorima. Saznaćete i više o proizvođačima između dve svetska rata, kao i o velikom zamahu razvoja nakon Drugog svetskog rata, o značaju proizvodnje koja je snabdevala čitavu teritoriju Jugoslavije najrazličitijim komercijalnim i profesionalnim uređajima.
Najveći broj izloženih eksponata je iz fonda Muzeja nauke i tehnike, Laboratorije za akustiku Elektrotehničkog fakulteta u Beogradu i Lola Audio d. o. o.
Pojava audio-tehnike obezbedila je ogroman civilizacijski pomak u ljudskoj komunikaciji prevazišavši fizička ograničenja, i omogućivši da se zvuk čuje „dalje“ i „kasnije“. Sa audio-tehnikom je civilizacija počela da ostavlja zvučne otiske minulih vremena, a s vremenom je, udružena sa drugim oblastima tehnologije, omogućila da zvučne komunikacije po potrebi mogu biti i globalne.
Svečano otvaranje izložbe je u utorak 20. jula od 18.00 u Galeriji 51, ulaz iz dvorišta, Dobračina 51.
Audio-industrija u Srbiji: Kratki istorijat razvoja
Prve sprave koje su u Srbiji reprodukovale zvuk su bili mehanički gramofoni, koji su uvoženi iz inostranstva. Tek sa pojavom komercijalne radio-difuzije stvaraju se uslovi za početak proizvodnje audio-industrije na tlu Srbije.
Emitovanje programa Radio Beograda od 24. marta 1929. godine doprinelo je širenju radio-prijemnika u narodu, u to vreme nazvanih „radio-aparati“. Oni su prvi put u istoriji ljudima pružili zvuk reprodukovan pomoću zvučnika, što po definiciji jeste cilj audio-tehnike.
Između dva svetska rata pojavljuju se firme koje su od uvoznih delova sklapale radio-prijemnike. Prva takva firma na tlu Srbije bila je „Konrat d. d. Saba“ iz Subotice koja prvi radio prijemnik najavljuje u svom katalogu za 1928/29. godinu, a od 1932. počinje da ga serijski proizvodi i prodaje.
Nakon 1946. godine država osniva Radio-komitet kao deo sistema za centralnu upravljanje privredom u čijoj nadležnosti je bila proizvodnja radio-prijemnika. Prvi posleratni proizvođač bila je fabrika „Nikola Tesla“ koja je 21. septembra 1947. počela sklapanje prvog domaćeg prijemnika „Kosmaj 47“.
Godine 1955. nastaje jugoslovenski industrijski gigant „Elektronska industrija Niš“ (EI) koja je radila sve do 2013. godine. EI Niš je u periodu sedamdesetih i osamdesetih godina dvadesetog veka pokrivala veliki deo tržišta kućne i profesionalne audio-opreme. U periodu od 1955. godine pa do 1975. godine ova fabrika je proizvela oko četiri miliona radio-prijemnika. Krajem sedamdesetih godina ova fabrika je najveća i najsavremenije opremljena organizacija u Jugoslaviji koja se bavi proizvodnjom audio vizuelnih uređaja.
U februaru 1974. grupa entuzijasta osniva firmu koja bi se bavila proizvodnjom manjih audio-mikseta i pojačavača. Nekoliko puta menjajući ime konačno dobija naziv po kome je i danas znamo: „Lola Audio“. Razvoj i proizvodnja su bili usmereni na visokokvalitetne uređaje namenjene profesionalnim korisnicima, lokalnim radio stanicama, domovima kulture, pozorištima i sl. Danas još postoji kao privredni subjekt, ali u relativno redukovanoj varijanti.
(danubeogradu.rs)